မြန်မာအက္ခရာထုပ္ပတ်

မွန် - ြမန်မာ ​ေကျာက်စာများ​ စတင်​ေရး​သား​သည့်​နှစ်

မွန် - ြမန်မာ ဘာသာစကား​များ​ကို ​ေရး​​ေသာအခါ မွန် - ြမန်မာ အက္ခရာများ​သည် အိန္ဒိယ ​ေတာင်ပိုင်း​သံုး​ ြဗာဟ္မီ အက္ခရာပွား​များ​ ြဖစ်သည့်​အ​ေလျာက် ကဒံဗနှင့်​ ြဂန္ထအက္ခရာများ​၏ ​ေလာင်း​ရိပ်မကင်း​ရှိသည်ဟု ယူဆသင့်​​ေပသည်။ မွန်စာကို သထံုနယ်တွင် ခရစ်နှစ် ငါး​ရာစုခန့်​မှာ စတင်​ေရး​သား​ဟန် တူသည်။ ဒွာရဝတီ ​ေကာင်း​စား​စဉ်က ​ေရး​သား​သည်ဟု ယူဆရ​ေသာ ပရပထုမ် ​ေကျာက်စာသည် ​ေရှး​​ေဟာင်း​ ပျူ - မွန် အက္ခရာများ​နှင့်​ အလွန်တူသည်။ ြမန်မာ ​ေကျာက်စာကိုမူ ခရစ် ၁၀၅၈ ခုနှစ် (ြမန်မာ ၄၂၀ ြပည့်​နှစ်)တွင် ​ေရှး​ဦး​စွာ ပုဂံြပည်၌ လက်သည်း​ရှည် ဘုရား​​ေကျာက်စာအြဖစ် ထိုး​ထား​သည်ကို ​ေတွ့​ရ၏။ အ​ေနာ်ရထာ (အနုရုဒ္ဓ​ါ) မင်း​သည် ခရစ် ၁၀၅၇ ခုနှစ်တွင် သထံုြပည်ကို ​ေအာင်ြမင်၍ ပိဋကတ်သံုး​ပံုများ​နှင့်​တကွ မွန်ဘုန်း​​ေတာ်ြကီး​များ​ကို ပင့်​​ေဆာင်လာြခင်း​ ၊ မွန် လက်မှုစက်မှု ပညာရှင်များ​ကို ​ေခါ်​ေဆာင်လာြခင်း​ စသည်တို့​မှာ ြမန်မာရာဇဝင် သမိုင်း​တွင် ထင်ရှား​​ေပသည်။ သို့​ရာတွင် ထိုသို့​ ပိဋက စာ​ေပများ​ ရရှိြပီး​​ေနာက်မှသာ ြမန်မာအက္ခရာ အ​ေရး​အသား​ အတတ်ပညာကို မွန်များ​ထံမှ ရသည်ဟု မယူဆသင့်​​ေချ။ ပျူစာကို ခရစ်ငါး​ရာစုခန့်​ကပင် သ​ေရ​ေခတ္တရာြပည်၌ အသံုး​ြပု​ေြကာင်း​ကို ​ေဖာ်ြပခဲ့​ြပီ ြဖစ်၏။ ြမ​ေစတီပျူကို ဖတ်ရှုရြပန်​ေသာအခါ ခရစ် ၁၁၁၂ (၁၂ ရာစု) ခုနှစ်အထိ ပျူစာအ​ေရး​အသား​ ရှိ​ေသး​သည်ကို သိရြပန်၏။

ခရစ် ငါး​ရာစုနှစ်ခန့်​တွင် သထံုြပည်သို့​ စတင်​ေရာက်လာ​ေသာ ပါဠိဗုဒ္ဓအယူဝါဒ စာ​ေပသည် အိန္ဒိယ​ေတာင်ပိုင်း​သံုး​ ြဗာဟ္မီအက္ခရာပွား​များ​ြဖင့်​ ​ေရး​သား​ြခင်း​သာလျှင် ြဖစ်​ေချမည်ဟု ယူဆအပ်​ေပသည်။ မွန်အက္ခရာသည် ြဂန္ထအက္ခရာပွား​ ြဖစ်​ေကာင်း​ြဖစ်​ေပမည် ဟုလည်း​ ​ေဒါက်တာ ဒီရင်း​ဂျား​က " အက္ခရတ္ထုပ္ပတ္တိ " တွင် ယူဆထား​​ေလသည်။ ဤစာ​ေရး​သူ၏ ယူဆချက်နှင့်​ လံုး​ဝမတူ​ေချ။ အဘယ်​ေြကာင့်​ဆို​ေသာ် ြဂန္ထအက္ခရာသည် အိန္ဒိယ ​ေတာင်ပိုင်း​ အက္ခရာများ​အနက် အတွန့်​အတက် အများ​ဆံုး​ြဖစ်သည်။ ယိုး​ဒယား​တွင် ​ေတွ့​ရှိရ​ေသာ မွန်​ေကျာက်စာများ​သည် အတွန့်​အတက် နည်း​ပါး​သည့်​အြပင် သိရီ​ေခတ္တရာ ပျူအက္ခရာများ​နှင့်​ အလွန်တူသည်။ ပျူအက္ခရာနှင့်​ မွန်အက္ခရာသည် အဖိုး​တူ အဖွား​တူ အက္ခရာများ​ဟု ယူဆလျှင် မှား​နိုင်မည် မဟုတ်​ေချ။ ကဒံဗ ၊ ပလ္လ၀ ၊ စာလုကျ ၊ ြဂန္ထ နှင့်​ ကလိဂင်္ အက္ခရာများ​သည်လည်း​ အိန္ဒိယ​ေတာင်ပိုင်း​သံုး​ ြဗာဟ္မီ အက္ခရာပွား​သာ ြဖစ်သြဖင့်​ ဆင်တူယိုး​မှား​ အက္ခရာများ​ ြဖစ်​ေချသည်။

ခရစ် ငါး​ရာစုနှစ်နှင့်​ ခုနစ်ရာစုနှစ်အြကား​ ယင်း​​ေဖာ်ြပပါ အက္ခရာများ​သည်လည်း​ ဆင်တူယိုး​မှား​ ြဖစ်သည့်​အ​ေလျာက် တစတစ ​ေရာြပွမ်း​၍ လာ​ေလသည်။ ပံုစံြပရမည်ဆို​ေသာ် မွန် - ြမန်မာ အက္ခရာများ​ ြဖစ်​ေသာ ' ည ' နှင့်​ ' ဠ ' ကို ြဂန္ထလိပိမှ တိုက်ရိုက် ကူး​ယူဟန်တူသည်။ ဤအက္ခရာနှစ်လံုး​ကို အြခား​​ေရှး​ အ​ေရး​အသား​များ​နှင့်​ ဆက်သွယ်ရန် အလှမ်း​​ေဝး​ကွာ​ေပသည်။ ထိုအတူ မွန် - ြမန်မာ အက္ခရာ ' ဏ ' နှင့်​ ' မ ' ကို ​ေရှး​​ေရး​ ကလိဂင်္အက္ခရာမှ တိုက်ရိုက် ကူး​ယူဟန်တူသည်။ မွန် - ြမန်မာ အက္ခရာ ' ဈ ' ကို အြခား​​ေရှး​အ​ေရး​အသား​များ​နှင့်​ လံုး​၀ဆက်သွယ်၍ မရ​ေြကာင်း​ကို ဈ အက္ခရာတ္ထုပ္ပတ္တိတွင် ​ေဖာ်ြပထား​​ေပသည်။

ပါဠိ​ေတာ်ကို သိရီ​ေခတ္တရာ ြမို့​​ေဟာင်း​နှင့်​ သထံုြပည်တွင် ြဗာဟ္မီအက္ခရာပွား​ြဖစ်​ေသာ ​ေတလုဂု-ကနဍီ အက္ခရာ​ေဟာင်း​များ​ြဖင့်​သာ ​ေရး​သည်ဟု ယူဆသင့်​​ေပသည်။ အထူး​မှတ်သား​ဖွယ် တရပ်မှာ ၁၉၄၃ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်ြကီး​အတွင်း​ စစ်​ေဘး​စစ်ဒဏ်​ေြကာင့်​ လံုး​ဝပျက်စီး​ြခင်း​ခံရ​ေသာ ရန်ကုန်ြမို့​ ဗိုလ်တ​ေထာင် (ကျိုက်​ေဒး​အပ်) ​ေစတီ​ေတာ် ​ေြမ​ေအာက် ဌာပနာတိုက်ခန်း​မှ ြမတ်စွာဘုရား​၏ ဆံ​ေတာ်ဓာတ်နှင့်​အတူ တူး​​ေဖာ်ရရှိ​ေသာ ဗုဒ္ဓြမတ်စွာ၏ ရုပ်လံုး​ပံု အုပ်ခွက်၏ ​ေကျာဖက်၌ပါရှိ​ေသာ အက္ခရာများ​သည် ​ေတလုဂု-ကနဍီ အက္ခရာ​ေဟာင်း​ ြဖစ်​ေသာ ကဒံဗနှင့်​ တူသည့်​အြပင် " ​ေယ ဓမ္မာ ​ေဟ တုပ္ပဘဝါ " အစ ြဖာ​ေသာ ရှင်အဿဇိ မ​ေထရ်၏ ဓမ္မကထာ အကျဉ်း​ချုပ်သည် ခရစ် ၁၈၉၇ ခုနှစ်တွင် ​ေမှာ်ဇာြမို့​အနီး​ ​ေမာင်း​ကန်ရွာမှ တူး​​ေဖာ်ရရှိ​ေသာ ​ေမာင်း​ကန်​ေရွှ​ေပချပ် အမှတ် ၁ ၌ ​ေရး​သား​ထား​​ေသာ " ​ေယဓမ္မာ ​ေဟ တုပ္ပဘဝါ " အစြဖာသည့်​ ဓမ္မကထာချုပ်နှင့်​လည်း​ အလွန်တူ​ေြကာင်း​ ထင်ရှား​​ေပသည်။ ​ေဒါက်တာဒီရင်း​ဂျား​က မွန်အက္ခရာသည် ြဂန္ထ အ​ေရး​အသား​မှ တိုး​ပွား​လာ​ေကာင်း​ လာ​ေပလိမ့်​မည်ဟု ယူဆထား​၍သာလျှင် ြဂန္ထအက္ခရာများ​နှင့်​ ယှဉ်တွဲ၍ ြပရြခင်း​ြဖစ်သည်။

ဤကျမ်း​၌ အက္ခရာ တလံုး​စီအတွက် ​ေဖာ်ြပထား​​ေသာ " အက္ခရတ္ထုပ္ပတ္တိ " များ​တွင် မွန်-ြမန်မာ အက္ခရာများ​ကို ဘိုး​ဘွား​မိဖ ဓာတ်ပံုများ​ကို သား​သမီး​​ေြမး​ြမစ်တို့​ ဓာတ်ပံုများ​နှင့်​ ယှဉ်ြပဘိသကဲ့​သို့​ လည်း​​ေကာင်း​၊ ဖား​​ေလာင်း​ငယ်၏ ဘဝမှ ဖား​ြကီး​ဘဝတိုင်​ေအာင် အဆင့်​ဆင့်​ ကူး​​ေြပာင်း​ပံုကို ရုပ်ပံုြဖင့်​ ြပဘိသကဲ့​သို့​ လည်း​​ေကာင်း​ မွန်-ြမန်မာ အက္ခရာ များ​သည် ​ေရှး​​ေရး​ ​ေတလုဂု - ကနဍီ အက္ခရာများ​မှ ​ေပါက်ပွား​​ေသာ ကဒံဗအက္ခရာပွား​များ​သာလျှင် ြဖစ်သည်ဟု ယူဆသည့်​အ​ေလျာက် ​ေရှး​​ေရး​အက္ခရာ​ေဟာင်း​များ​ြဖင့်​ အဆင့်​ဆင့်​ ယှဉ်တွဲ​ေဖာ်ြပထား​သည်။

(၁) ြဗာဟ္မီ ၊ (၂) ြဗာဟ္မီ ကုသန ၊ (၃) ဂုတ္တလိပိ ၊ (၄) ြဂန္ထ ၊ (၅) ကဒံဗ ၊ (၆) ​ေမာင်း​ကန် ​ေရွှ​ေပချပ်အက္ခရာ ၊ (၇) ခင်ဗ ​ေရွှ​ေပချပ် အက္ခရာ ။ (၈) ပျူစာ ြမ​ေစတီ​ေကျာက်စာနှင့်​ အရိုး​အိုး​စာများ​ ၊ (၉) မွန် - ြမန်မာ ​ေကျာက်ထက်အက္ခရာ (​ေလး​​ေထာင့်​စာ) ၊ (၁၀) မွန် - ြမန်မာ ​ေပထက်အက္ခရာ (စာလံုး​) များ​ အဆင့်​ဆင့်​ ​ေပါ်ထွန်း​လာပံုကို ယှဉ်တွဲ​ေဖာ်ြပထား​သည်။

​ေကျာက်စာကို ​ေလး​​ေထာင့်​ အက္ခရာများ​အြဖစ် ​ေကျာက်ြပား​​ေပါ်တွင် ​ေရး​ထွင်း​၍ရ​ေသာ်လည်း​ ​ေပရွက်ထန်း​ဖူး​ရွက် ​ေပါ်တွင် ​ေရး​သား​ရာ၌ အဝိုင်း​(စာလံုး​) အြဖစ်​ေရး​မှသာလျှင် ​ေပရွက် ထန်း​ရွက်များ​ မ​ေပါက်ြပဲဘဲ ြဖစ်နိုင်သြဖင့်​ အဝိုင်း​(စာလံုး​) အ​ေရး​အသား​များ​ ​ေပါ်လာ​ေြကာင်း​ မှတ်သား​ရဘူး​​ေပသည်။

ဦး​သာြမတ်